Học cách chào hỏi bằng tiếng Nhật rất dễ và sẽ giúp ích khi bạn đến Nhật Bản cũng như khi bạn sinh sống tại đây.
Học tiếng Nhật không chỉ làm mọi người bạn gặp vui vẻ hơn mà còn là cách thể hiện rằng bạn tôn trọng và hứng thú với văn hóa bản địa.
Tiếng Nhật dễ học hơn các thứ tiếng nhiều âm sắc như tiếng Trung, tiếng Việt và tiếng Thái. Bên cạnh đó việc cúi chào đúng cách sẽ giúp bạn thêm tự tin và bớt lúng túng khi giao tiếp. Thậm chí cho dù bạn không biết cách cúi chào đi nữa thì nếu bạn không cúi chào đáp lại sẽ rất vô lễ.
Kính ngữ trong tiếng Nhật
Cũng như bạn không thể nói “này anh bạn, dạo này thế nào?” với sếp của bạn hay người lớn tuổi hơn, lời chào trong tiếng Nhật cũng có nhiều dạng tùy thuộc vào mức độ trang trọng và địa vị của người giao tiếp.
Trong tiếng Nhật có sử dụng kính ngữ khi giao tiếp phụ thuộc vào tuổi tác, địa vị xã hội và các mối quan hệ. Thậm chí vợ và chồng cũng phải dùng kính ngữ khi nói chuyện với nhau.
Lời chào và cách chào là một phần trong hệ thống các quy tắc ứng xử giữ thể diện phức tạp của Nhật. Bạn cần phải cố gắng để không bối rối cũng như làm mất mặt người khác.
Dùng không đúng kính ngữ có thể gây ra những lỗi giao tiếp nghiêm trọng. Nhưng may là có một cách rất dễ để tránh gọi sai. Thêm “san” vào sau tên (dùng sau họ hoặc tên đều được) của cả nam và nữ đều được chấp nhận cho cả những trường hợp trang trọng và bình thường, là cách gọi giả định người khác cũng cùng cỡ tuổi và địa vị như bạn. Nó tương tự với “Mr” hay “Mrs/Ms” trong tiếng Anh.
Làm thế nào để nói xin chào bằng tiếng Nhật
Konnichiwa (phát âm: “kon-ni-chi-wa”) là cách cơ bản để nói xin chào bằng tiếng Nhật, nhưng nó thường được dùng vào buổi chiều. Konnichiwa được sử dụng như một cách chào tôn trọng có thể dùng với bất kỳ ai.
Konichiwa nguyên bản là một phần của câu chào “ngày hôm nay là…”, tuy nhiên ý nghĩa của nó đã được hiện đại thành cách ngắn gọn này để nói xin chào. Nó cũng tương tự với “ngày tốt lành” trong tiếng Anh được sử dụng cho bất kỳ thời gian nào trong ngày.
Lời chào tiếng Nhật cơ bản
Mặc dù bạn có thể nói xin chào cơ bản bằng konnichiwa, nhưng cũng giống như khi nói xin chào bằng tiếng Mã Lai, người Nhật có thể sử dụng những lời chào khác nhau tùy vào thời gian trong ngày. Lễ hội và các dịp đặc biệt như sinh nhật sẽ có những lời chào riêng.
Lời chào cơ bản của Nhật Bản khác nhau tùy theo thời gian chào trong ngày:
Chào buổi sáng: Ohayou gozaimasu (phát âm là: "oh-hai-oh goh-zai-mas"). Lời chào có thể được rút ngắn bằng cách chỉ nói ohayou, tuy nhiên nếu bạn nói ngắn như vậy thì không trang trọng, giống như bạn chỉ nói “chào” với bạn của mình.
- Chào buổi chiều: Konnichiwa (phát âm: “kon-ni-chi-wa”)
- Chào buổi tối: Konbanwa (phát âm: “kon-ban-wa”)
- Chúc ngủ ngon: Oyasumi nasai (phát âm: “o-za-su-mi na-sai”)
Lưu ý: Mặc dù là kiểu ngôn ngữ không có âm sắc nhưng tiếng Nhật cũng được phát âm khác nhau tùy theo vùng. Giọng Tokyo được xem là giọng chuẩn Nhật và là giọng bạn nên học. Nhưng đừng mong là từ bạn học được phát âm giống nhau ở tất cả các vùng.
Hỏi "Bạn thế nào?" Bằng tiếng Nhật
Cách trang trọng và lịch sự để hỏi “dạo này bạn thế nào?” trong tiếng Nhật là o-genki desu ka (phát âm là: “o-gen-ki de ka”) ? Âm “u” cuối desu là âm câm.
Để trả lời một cách lịch sự rằng bạn vẫn ổn, sử dụng watashi wa genki desu. (Phát âm: wa-ta-si wa –gen-ki de). Ngoài ra, bạn cũng có thể chỉ nói genki desu (phát âm: gen-ki de). Kèm theo mỗi câu trả lời là arigato (phát âm là: “a-ri-ga-to”) có nghĩa là cảm ơn. Nói arigato với sự nhiệt tình như cách bạn thật sự cảm thấy vậy.
Sau đó bạn có thể hỏi anatawa (phát âm: “a-na-ta-wa) có nghĩa là “còn bạn thì sao?”
Có một vài cách thông thường để hỏi cùng một nội dung này:
- Bạn thế nào? Nannika atta (phát âm: “nan-ni-ka a-ta”)
- Sao rồi? Kawatta koto aru (phát âm: “ka-wa-ta koto a-e”)
- Mọi chuyện thế nào rồi? Dou shiteru (phát âm: “do shi-te-ru”)
Một cách trả lời không trang trọng và giản dị với một người bạn có thể là aikawarazu desu (phát âm là: “ai-ka-wa-ra-zu”) hoặc “cũng bình thường” là cách nói phổ biến của giới trẻ.
Cúi chào ở Nhật
Mặc dù cách nói xin chào bằng tiếng Nhật khá đơn giản nhưng cách cúi chào và chào đáp lại rất dễ làm người nước ngoài bối rối. Đừng ngạc nhiên nếu anh bạn người Nhật của bạn sẽ đề nghị bắt tay thay vì cúi chào để làm bạn đỡ ngại ngùng.
Nếu bạn đang ở trong những trường hợp trang trọng và cúi chào là bắt buộc thì cũng đừng sợ hãi. Thứ nhất là người Nhật sẽ thông cảm cho người nước ngoài không biết quá rõ về các nghi thức chào hỏi. Họ sẽ rất vui nếu bạn biết về văn hóa bản địa. Bạn có thể gật đầu chào nếu đang quá bối rối không biết làm gì.
Để thể hiện sự tôn trọng thì bạn cần làm gì đó để đáp lại cái cúi chào của người khác.
Cách cúi chào ở Nhật
Đàn ông để hai tay thẳng hai bên hông hoặc trên đùi, ngón tay thẳng. Phụ nữ thường chấp hai tay lại phía trước.
Giữ lưng thẳng, gập thắt lưng và mắt nhìn xuống dưới. Cúi chào càng sâu và càng lâu thì càng thể hiện được sự tôn trọng. Luôn gập người cúi chào thấp hơn với người lớn tuổi và người có địa vị cao hơn. Nếu không chắc về tuổi tác hoặc địa vị của đói phương thì chỉ đơn giản là cúi đầu chào cách người ta chào bạn.
Một lần chào bình thường thì lưng sẽ gập khoảng 15 độ. Chào người lạ hoặc để cảm ơn thì gập lưng 30 độ. Chào trong các trường hợp rất trang trọng hoặc để xin lỗi hay thể hiện sự tôn trọng cực kỳ thì sẽ gập thắt lưng 45 độ.
Mẹo: Trừ khi bạn là một đấu sĩ và đang chào đối thủ sống còn của mình thì đừng bao giờ nhìn mắt người khác khi cúi chào! Điều này có thể được xem như một hành động ngờ vực hoặc thậm chí gây hấn.
Trong những trường hợp trang trọng thì người ta thường cúi chào qua lại nhiều lần, bạn có thể sẽ tự hỏi rằng không biết lần chào nào mới là lần cuối. Mỗi lượt chào sau thường ngắn hơn và gập người ít thấp hơn lần trước cho đến khi cả hai bên đều thể hiện đủ sự tôn trọng với nhau.
Đôi khi chào cũng kết hợp với bắt tay kiểu Tây nhưng sự kết hợp này thường khá gây bối rối. Nếu bạn đang đứng gần người khác thì hãy cúi người nghiêng nhẹ qua bên trái để tránh đụng đầu.
Sau khi chào xong thì bạn sẽ được đưa danh thiếp. Nhận danh thiếp bằng hai tay, cầm danh thiếp ở hai góc và đọc cẩn thận với sự tôn trọng nhất. Nhét danh thiếp người khác vào túi quần sau là rất bất lịch sự trong văn hóa Nhật.
Nói “cheer” bằng tiếng Nhật
Bạn đã biết nói chào bằng tiếng Nhật rồi thì hẳn là bạn sẽ muốn học cách nói “cheer” khi đi uống với những người bạn mới. Có 2 điều quan trọng trong văn hóa uống rượu ở Nhật mà bạn cần biết:
- Cách nói cheer bằng tiếng Nhật là hãy phát âm kanpai một cách nhiệt tình
- Cách phát âm sake (rượu sake) đúng cách là “sa-kê” chứ không phải “sak-key” cách người phương Tây phát âm.
