Du khách thường rất háo hức với sự đa dạng các món ăn ở Nhật, nhưng nhiều người lại ngại việc dùng bữa ở các nhà hàng kiểu Nhật hoặc các hộ gia đình Nhật. Việc biết được các quy tắc bàn ăn cơ bản sẽ rất giúp ích cho bạn.

Nói 'Cảm ơn' trước và sau bữa ăn

Quy tắc quan trọng nhất khi dùng bữa là lời nói trước và sau bữa ăn. Theo truyền thống người Nhật Bản sẽ nói “Itadakimasu” trước bữa ăn và “Gochisousama” sau bữa ăn. Itadakimasu nghĩa là cảm ơn vì bữa ăn. Gochisousama dùng như lời kết thúc bữa ăn để bày tỏ sự trân trọng với những người nấu và phục vụ bữa ăn. Nếu bạn dùng bữa với người Nhật thì hãy thể hiện mình tôn trọng văn hóa của họ bằng cách nói những câu nói trên.

Ngồi

Người Nhật dùng bữa ở bàn thấp và ngồi trên các tấm đệm nhỏ. Trước khi ngồi xuống hãy cởi giày bạn ra. Cẩn thận đừng giẫm lên đệm của người khác.

Sử dụng đũa

Người Nhật có thể dùng dao nĩa khi ăn một số món nhưng bình thường thì đũa vẫn được sử dụng chủ yếu. Cố cầm đũa bằng ngón trỏ, ngón cái và ngón giữa như cách cầm bút. Giữ đuôi đũa bằng ngón cái và ngón đeo nhẫn. Khi gắp thức ăn từ dĩa chung hãy trở đầu đũa.

Một số quy tắc quan trọng khác là không chuyển thức ăn từ đũa bạn sang đũa người khác hoặc đùa giỡn với đũa. Tuyệt đối không được cắm đũa thẳng đứng vào thức ăn đặc biệt là cơm. Các hành động như chỉ đũa vào thức ăn hoặc chỉ vào người khác là rất bất lịch sự.

Bài chi tiết: những qui định về sử dụng đũa khi ăn uống của người Nhật

Ăn trong chén

Khi ăn cơm hoặc súp trong các chén nhỏ bạn nên lịch sự nâng nó gần miệng để không rơi vãi thức ăn. Nếu bạn không có muỗng thì hãy ăn nước súp trực tiếp từ tô và dùng đũa để ăn các đồ khác trong súp.

Ăn mì

Dùng đũa để ăn sợi mì. Bạn có thể dùng muỗng riêng hoặc uống nước dùng trực tiếp từ tô.

Ở Nhật người ta thường tạo thành tiếng húp sột soạt như khi ăn mì như ramen và soba để thể hiện là món ăn ngon. Việc phát ra tiếng khi ăn các món khác được xem là rất khiếm nhã.

Ăn Sushi và Sashimi

Sushi và sashimi có thể ăn bằng tay hoặc đũa đều được. Một miếng suhi hay sashimi nên được ăn hết trong một lần cắn. Với các loại lớn hơn thì bạn có thể dùng đũa tách ra thành miếng vừa ăn.

Gia vị gồm nước tương, wasabi và gừng. Chỉ lấy nước tương đủ dùng để tránh lãng phí. Đầu bếp thường sẽ thêm sẵn wasabi vào sushi. Nếu bạn thích nhiều wasabi thì cũng chỉ nên dùng một lượng nhỏ để tránh làm đầu bếp khó chịu. Wasabi và gừng được thêm vào miếng sashimi trước khi chấm nước tương.

Uống rượu

Rót rượu cho người khác được xem là lịch sự, nhưng đừng tự rót rượu cho bạn. Mỗi lượt uống người Nhật sẽ nâng ly và nói “kanpai” có nghĩa là cạn ly.

Cũng như nhiều nền văn hóa khác, bạn không nên uống quá say trong các nhà hàng trang trọng. Với các nhà hàng đời thường hơn như izakaya thì việc uống say có thể được chấp nhận miễn là bạn không làm phiền những người khác.

Bài chi tiết: văn hóa uống rượu và cách kanpai đúng chuẩn Nhật Bản